Wednesday, November 9, 2011

uran zohiol zaah arga

1.Хөтөлбөрийн нэр:         Уран зохиол заах арга
2.Индекс:
3. Түвшин:                         Бакалавр
4.Кредит:
5.Судлах цаг:                    128
             Лекц
             Семинар
             Лаборатори
6. Хэрэглэх орчин:            ИМДС-ийн анги танхим
7. Хамрах хүрээ:               МХУЗ-ын багшийн 3 –р ангийн оюутнууд
8. Хөтөлбөрийг боловсруулсан зарчим:
             Чанартай хөтөлбөр-багшийн хөгжил
     Боловсролын эрх барих дээд байгууллага болон шинжилгээ үнэлгээний албанаас гаргасан холбогдох баримт бичиг, мөн сургаот семинараас гаргасан зөвлfмж, мэргэжлийн сургуулиудын сургалтын хөтөлбөр тэдгээрт тусгасан шаардлага, зарчим бүтэц, бүрэлдэхүүн хэсгүүд, багтаамж хөтөлбөрийн шинжүүд, орц гарцын индикатор хэмжээсүүд зэргийг үндэслэл болгосон ба бакалаврын түвшинд судлах Уран зохиол заах арга  мэргэжлийн суурь хичээлийн хөтөлбөртэй уялдуулсан болно.
     Орчин үеийн сургалтын чиг хандлага, суралцагчдын болон нийгмийн хэрэгцээ, оюуны чадамжийг хөгжүүлэхэд чиглэсэн байхын зэрэгцээ суралцагчдын хэрэгцээ сонирхол, туршлагаас хамаарч, уг хөтөлбөр нь уян хатан, чөлөөтэй, нээлттэй, сонгож судлахад бүрэн боломжтой байхад чиглэсэн болно.
     Судлагдахууны нэгж хэсгүүдийг бүлэглэн томсгох, хэл болон уран зохиолын онол түүх, туурвилзүйн асуудлыг босоо ба хэвтээ тэнхлэгээр интеграцчилах зарчмыг баритмталсан юм.
     Мэргэжүүлэх хичээлийн агуулга, аргазүй, үнэлгээний стандартыг мэргжлитйн онцлогт тохируулан боловсруулсан болно.
    Уран зохиол заах аргын судалгаа, судалгааны агуулга, үндсэн чиглэл, олон талт, тасралтгүй чанар, уламжлал шинэчлэлийг хослуулж, оюутны сонгон суралцах хэрэгцээг тооцсон юм
9. Хичээлийн залгамж холбоо
А. Хэвтээ тэнхлэгээр: Монголын орчин үеийн уран зохиолын болон өрнө, дорно дахины уран зохиолын  түүх, түүхэн үечлэл, гол төлөөлөгчдийн туурвилзүйн онцлог, сэтгэлгээ, эх зохиолуудын агуулга, өгүүлэмжийн онцлог, эх зохиол задлан шинжлэл, уран сайхны арга, онолын сэтгэлгээ зэрэгтэй холбогдоно.
Б. Босоо тэнхлэгээр: Гоо зүй, учир шалтгааны ухааны үндэс, монгол хэлний дидактик түүх, хэл шинжлэл, угсаатны зүй, монгол хэлний найруулга зүй, эх судлал, утга судлал зэрэгтэй аолбогдоно.
10. Сургалтын хөтөлбөрийн гол үндэслэл:
·         Уран зохиол заах аргазүйг судлах ,

·         Ерөнхий боловсролын түвшинд үзсэн гаададын болон монголын уран зохиолын түүхийн мэдлэгийг мэргэжлийн боловсролын хэмжээнд хүргэх, онол түүхийн өргөн хүрээнд уран зохиолын тухай үзэл баримтлалтай болгох, сэтгэлгээний цар хүрээг өргөтгөх шаардлагын үүднээс судална.

·         Монгол хэл-уран зохиолын заах аргын уламжлал, шинэчлэлийг зохистой хийгээд оновчтой хослуулахыг гол үндэслэл болгосон юм

                     Нэг. Хичээлийн зорилго, зорилт
   Суралцагч “Уран зохиол заах арга” хичээлийн хүрээнд монголын болон дэлхий дахины уран зохиолын түүхийн өндөр мэдлэгтэй болохоос гадна зохиолчдын урлалзүйн онцлог, хэл найруулга, сэтгэлгээний өвөрмөц онцлог зэргийг судлаж, эзэмшсэн мэдлэгээ бүтээлчээр ашиглах дадлага туршлагатай болгох зоорилт дэвшүүлсэн болно. Мөн уран зохиолын хичээлийг хэрхэн заан явуулах арга аргазүйд сайтар суралцах шаардлагатай.
·         Уран зохиолын хөгжилд нөлөөлсөн нийгмийн-түүхийн шалтгаан нөхцөл, үнэт зүйлсийн тогтолцоог ойлгож дүн шинжилгээ хийх чадвар эзэмшүүлэх, заах арга барилд суралцах,
·         Эзэмшсэн онолын мэдлэгийг ашиглан шүүмж бичих, эх зохиол задлан шинжлэх, уран зохиол заах арга барил суралцахад чиглэсэн байна.
·         Дэлхийн болон орчин үеийн монгол хэлт уран зохиолын гол төлөөлөгчдийн бүтээлийн онцлог, зохиолд дэвшүүлсэн асуудалд, далд санаа, зохиолын агуулга, үйл явдалтай танилцаж, харьцуулсан ажиглалт хийх
·         Уран зохиолын бусад салбар судлагдахууны хүрээнд онол арга зүйн мэдлэгээ ашиглах, эрдэм шинжилгээний төсөл боловсруулах,
·         Зарим эх зохиолуудыг суралцагчдын нас сэтгэхүйн онцлогт тохируулан хэрхэн заах талаар арга зүйг эзэмших,
                         Хоёр: Судлагдахууны тогтолцоо
“Уран зохиол заах арга” хичээл нь Монгол хэлт болон дэлхийн олон улсын уран зохиолын орчин үеийн түүхийн онцлог, нийгэм-түүхийн шалтгаан нөхцөл, зохиолчдын үзэл санаа, зохиолд дэвшүүлсэн асуудал, туурвилзүйн онцлог, намтар түүх, сэтгэлгээний өвөрмөц тал, гүн ухаан, үзэл баримтлал зэрэгтэй холбон тогтолцоог бүрдүүлнэ.
                           2.1 Сэдэвчилсэн төлөвлөгөө
                                      /нэгдүгээр улирал/
Долоо хоног
сэдэв

Хичээлийн хэлбэр
Цаг
1

Удиртгал хичээл

Лекц
2
Уран зохиолын хичээлийн онцлог

Семинар
2
2
Уран зохиолын багшид тавигдах шаардлага

Лекц
2
Уран зохиолын багш гэж хэн бэ?

Семинар
2
3
Уран зохиолын хичээлийн хөтөлбөр, төлөвлөгөө

Лекц
2
Уран зохиолын хичээл ба бусад мэдлэгийн салбарууд

Семинар
2
4
Уран зохиолын хичээл интеграци

Лекц
2
Уран зохиол заах арга гэж юу вэ?

Семинар
2
5
Уран зохиолын хичээл гадаад ба дотоод орчин

Лекц
2
Уран зохиолын хичээлийн хүрээнд явуулах соёл хүмүүжлийн ажлууд, тэдгээрийн онцлог

Семинар
2
6
Уран зохиолын хичээлийн сурах бичгүүд

Лекц
2
Уран зохиол-9 сурах бичигт хийсэн ажиглалт

Семинар
2
7
Уран зохиолын хичээлийн сурах бичгүүд

Лекц
2
Уран зохиол-2 сурах бичигт хийсэн ажиглалт

Семинар
2
8
Уламжлалт заах аргууд

Лекц
2
Багшийн уран уншлагын арга

Семинар
2
9
Урьдчилсан бэлтгэлтэй тайлбар хичээлийн арга

Лекц
2
Сурагчдын уран уншлагын арга


Семинар
2
10
Сэдвийн шалгалт

Лаборатори
2
Мэтгэлцээнд суралцах нь

Семинар
2
11
Мэтгэлцээний аргыг уран зохиолын хичээлд хэрэглэх нь

Лекц
2
Хэлэлцүүлгийн арга

Семинар
2
12
Сэдвийн шалгалт

лаборатори
2
Нэмэлт мэдээлэл ба уран зохиолын хичээл


Семинар

2
13
Танин мэдэхүй ба уран зохиолын хичыээл


Лекц

2
Тойм лекцийн аргаар уран зохиолын хичээл заах

Семинар
2
14
Лекцийн аргын онцлог

Лекц
2
Зохиолын үгүүлэгдэхүүнийг хэрхэн заах тухай

Семинар
2
15
Булан үүсгэх арга, түүний онцлог

Лекц
2


Семинар
2
16
Сэдвийн шалгалт


Лаборатори
2
Дүгнэлт хичээл

Лекц
2

                               2.2 Сэдэвчилсэн төлөвлөгөө
                                      /хоёрдугаар улирал/
Долоо хоног
сэдэв
Агуулга
Хичээлийн хэлбэр
Цаг
1

Уулзалтын  арга

Лекц
2
Уулзалтын аргыг уран зохиолын хичээлд хэрэглэх нь


Семинар
2
2
Тоглоомын арга

Лекц
2
Дүрийн арга
Жүжигчилсэн тоглолт хийх арга

Семинар
2
3
¯ç¿¿ëýí,òàðààõ ìàòåðèàë õýðõýí
Áýëòãýõ, Óðàí çîõèîëûí õè÷ýýëä
¿ç¿¿ëýí òàðààõ ìàòåðèàë àøèãëàõ

Лекц
2
Øîîíû àðãààð îþóòíààð õè÷ýýë
çààëãàõ


Семинар
2
4
Òàéç äýëãýö áîëîí
ø¿¿ìæèéí
á¿òýýëòýé òàíèëöàõ


Лекц
2
KWL àðãààð îþóòíààð
õè÷ýýë 
çààëãàõ, àíàëèç õèéõ


Семинар
2
5
Çîõèîë÷èéí íàìòàð õýðõýí çààõ
Çîõèîë÷èéí íàìòàð
 ñóäëàëûí  ¿íäñýí àñóóäàë


Лекц
2
Á¿òýýëèéí ñàí àæèëëóóëàõ
 Á¿òýýëèéí ñàí á¿ðä¿¿ëýõ
àðãà÷ëàë


Семинар
2
6
Íîì ç¿é çàð÷èì  ò¿¿íèéã õýðýãëýõ
àðãà ç¿éн сэдвээр сэдвийн шалгалт  


Лаборатори
2
¯íýëãýýíèé àðãààð
îþóòíààð
õè÷ýýë çààëãàõ,
àíàëèç õèéõ


Семинар
2
7
Óíøèã÷èéí ìýäðýìæèéí
àðãà, òºñººëºõ àðãà


Лекц
2
6-7-ð àíãèéí ñóðàõ
áè÷èãòýé òàíèëöàõ


Семинар
2
8
Ìàðàôîí áè÷ëýãèéí àðãà
Ò¿¿íèéã óðàí çîõèîëûí õè÷ýýëä
àøèãëàõ òóõàé


Лекц
2
Á¿ëãýýð áà õîñîîð àæèëëàõ àðãà



2
9
Á¿ëãýýð àæèëëàõ àðãûí
äàâóó  áîëîí ñóë òàë

Лекц
2
Ìýäëýã ÷àäâàðûã ¿íýëýõ
ä¿ãíýõ

Семинар
2
10
Сэдвийн шалгалт


Лаборатори
2
Æèøèã õè÷ýýë
×.Ëîäîéäàìáûí
“Øàðãà÷èí” ºã¿¿ëëýã õýðõýí
çààõ

Семинар
2
11
“ÕÕ” áóþó õºäºë㺺íò
õè÷ýýëèéí àðãà

Лекц
2
Æèøèã õè÷ýýë: Ìîíãîëûí
íóóö òîâ÷îî õè÷ýýëèéã
õýðõýí çààõ

Семинар
2
12
Сэдвийн шалгалт


лаборатори
2
Багшийн ёс зүйн асуудал

Семинар

2
13
Óðàí çîõèîëûí õè÷ýýëèéí
ñýäýâ÷èëñýí òºëºâëºãºº.


Лекц

2
Ñýäýâ÷èëñýí òºëºâëºãºº
õèéõ äàäëàãà àæèë


Семинар
2
14
Ýýëæèò õè÷ýýëèéí
òºëºâëºãººã
áîëîâñðóóëàõ àðãà÷ëàë


Лекц
2
Ýýëæèò õè÷ýýëèéí
òºëºâëºãºº áîëîâñðóóëàõ äàäëàãà
àæèë


Семинар
2
15
Ñýäýâ áà õè÷ýýë
õîîðîíäûí
õîëáîî

Лекц
2
“ÍÄ” áóþó íºõâºðòýé äàñãàëûí àðãà

Семинар
2
16
Сэдвийн ажил

Лаборатори
2
Дүгнэлт хичээл

Лекц
2

                      
 2.3 Оюутны бие даан гүйцэтгэх ажил
Долоо хоног
Сэдэв
Хэлбэр
4
Б.Явуухулангийн “Тэхийн зогсоол” дууль шүлгийг нэмэлт мэдээллээр хэрхэн баяжуулж заах тухай нэгж хичээлийн хөтөлбөр боловсруулах

Бие даалт
8
Ч.Лодойдамбын “Шаргачин” үгүүллэгийг мэтгэлцээний аргаар хэрхэн заах тухай нэгж хичээлийн төлөвлөгөө  боловсруулах

Бие даалт
16
“Уран зохиолын багш” сэдвээр эсээ бичих

Бие даалт
20
Уран зохиолын хичээлийн хүрээнд сурагчдын дунд зохиох соёл хүмүүжлийн ажлын онцлог сэдвээр хэлэлцүүлэг хийх,

Бие даалт
25
Уулзалтын аргаар уран зохиолын хичээл хэрхэн заах, нэгж хичээлийн төлөвлөгөө боловсруулах

Бие даалт
30
“Булан үүсгэх арга, түүний онцлог” сэдвээр эсээ бичих

Бие даалт

                   Гурав. Мэдлэг, чадвар, хандлага, төлөвшилтийн тогтолцоо
1.    Монголын болон дэлхийн уран зохиолын гол бүтээлүүдийг бие даан уншиж судлах, тэдгээр бүтээлд үнэлэлт дүгнэлт өгөх, зохиолын уран сайхан хийгээд урлалзүйн үндсэн асуудлуудыг тодорхойлох, зохиолч ба нийгэм, зохиолч ба сэтгэл зүй, зохиолч ба ертөнц гэсэн тодорхой асуудлуудаар өөрийн санал бодлыг илэрхийлэх чадварыг бүрэн эзэмшсэн байх,
2.    Тухайн зохиолуудыг зохиолчийн намтартай холбон эсвэл нийгэм цаг үеийн байдалтай холбон өргөн хүрээнд заан сургах үүднээс сургалтын хөтөлбөр, сурах бичгүүдтэй танилцаж, бие даан ажилласан байна
3.    Онолын мэдлэгээ, практикт хэрхэн ашиглах, өөрийгөө хэрхэн илэрхийлэх, шүүмж, судалгааны үгүүлэл бичих чадварыг эзэмшсэн байна
                   Дөрөв. Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх аргазүй, арга технологийн
                                                  ерөнхий чиглэл
·         Суралцагчдийн хэрэгцээ, сонирхол, туршлага дээр тулгуурлан даалгавар бие даалтын ажил өгч, явцын хяналт, биелэлт үр дүнг нарийн тооцно.
·         Тухайн улиралд уншиж товчлох ном зохиол, шалгах асуулт, бие даан гүйцэтгэх ажлыг тодорхой болгож улирлын эхэнд өгч, шалгуулах болоод үнэлгээ тавих хугацааг тогтооно.
·         Мэргэжүүлэх хичээлийг батлагдсан хөтөлбөрийн дагуу сургалтын орчин үеийн аргуудыг бүтээлчээр ашиглан заан сургах болно.
·         Тодорхой сэдвүүдийн хүрээнд суралцагчид ангийн ажил, реферат, дипломын ажил гүйцэтгэх, мөн гүнзгийрүүлэн судлах боломжийг олгоно.
·         Бүлэг сэдвүүдийг үзэж судалсаны дараа 2-3 удаа сэдвийн галгалт авч суралцагчдыг үнэлнэ. Шалгалтыг тестийн хэлбэрээр авна.
·         Мөн маргаан хэлэлцүүлэг, мэтгэлцээн зохиож, судалгааны ажил бичүүлж гүйцэтгэлийг харгалзан үнэлгээ өгнө.
·         Суралцагчид чанартай мэдлэг олгох, мэдлэгээ бүтээлчээр хэрэглэх, хэрглээний талд илүү анхаарч, мэдлэг эзэмшилт, чадвар төлөвгилтөнд хяналтыг чиглүүлнэ.
·         Мэргэжүүлэх хичээлээр олж авсан мэдлэгийг улам гүнзгиийрүүлэн судлах, багшлах арга зүйгээс гадна эрдэм судлалын ажилд чиглэх сонирхол чадварыг хөгжүүлэхэд хичээлийн агулга, арга зүйг чиглүүлнэ.

       Тав. Хөтөлбөрийн хэрэгжилтийн үнэлгээ, дүгнэлт
                    
                              5.1 Үнэлгээний хэлбэр

Хөтөлбөрийн зорилгын биелэлт, хэрэгжилтийг дүгнэхдээ, гүйцэтгэлийг шалгахдаа” ИМДС-ийн оюутныг үнэлэх журам”-ыг үндэслэн 1. Хичээлийн ирц /А үнэлгээ, 30 оноо/, бие даан гүйцэтгэсэн даалгаврын биелэлт, 2. Бие даалт /В үнэлгээ, 20 оноо/, улирлын явцад авсан сэдвийн шалгалтын дүн, хичээлийн явцад авсан үнэлгээ, 3. Явцын шалгалт /С үнэлгээ, 20 оноо/, улирлын эцэст авах 4. Батлах шалгалт /D үнэлгээ 30 оноо/ дагуу дүгнэнэ.
         D үнэлгээг гаргахдаа:
·         Тест
·         Сорил
·         Бодомж
·         Ярилцлага, хэлэлцүүлэг, мэтгэлцээний хэлбэрээр аман болон бичгээр шалгана.

     5.2 Үнэлгээний хэмжээс
“Уран зохиол заах арга” хичээлийн хөтөлбөрийн хэрэгжилтийн үнэлгээг гаргахдаа дараах шаардлага, шалгуур хэмжээсийг харгалзан авч үзэх болно. Үүнд:
·         Хөтөлбөрийн агуулгыг бүрэн судалж, холбогдох бүтээлийг уншсан, явцын болон бусад шалтгалтыг маш сайн гүйцэтгэсэн, бие даах ажлыг хийж хангалттай үнэлгээ авсан оюутанд /90-100/ буюу /тоон дүн: 4/ ба “А” үнэлгээ,
·         Хичээлийн ихэнх цагт сууж, хөтөлбөрийн агуулгыг судлаж, шалгалт шүүлэг хангалттай оноо авсан, бие даалтийн ажлыг бүрэн тооцуулсан оюутан /80-89/ буюу /тоон дүн нь 3/, В үнэлгээ,
·         Хөтөлбөрийн агуулгын тал хувийг судлаж, явцын болон батлах шалтгалтанд дунд зэргийн үнэлгээтэй шалгагдсан эсвэл бие даан гүйцэтгэх болон дадлага ажлыг хагас тооцуулсан оюутан /70-79/ буюу /тоон дүн нь: 2/, С үнэлгээ,
·         Хичээлийн ихэнх цагт суугаагүй, хөтөлбөрийн агуулгыг хагас дутуу судалсан, мэдлэг чадвар муу, явцын болон батлах шалтгалтад хангалтгүй оноо авсан оюутан /60-69/ буюу /тоон дүн нь 1/, D үнэлгээ,
·         Хичээлд бараг суугаагүй, суусан боловч хөтөлбөрийн агуулгыг огт мэдээгүй, бүрэн гүйцэд судлаагүй, шалгалт, бие даалтын үнэлгээ хангалтгүй, мэдлэг чадвар маш муу оюутан 0-59/ буюу /түүн дүн нь : 0/, F үнэлгээтэй тооцуулах болно.
·         Мөн хөтөлбөрийн хэрэгжилтийн талаар суралцагчдаас сэтгэл ханамжийн судалгаа авсан байна.

                  Зургаа. Сургалтын орчин ба нөөц хэрэглэгдэхүүн
А.Орчин
              - ИМДС-ийн анги танхим,
Б.Сургалтын нөөц хэрэглэгдэхүүн
              - Ном, сурах бичиг
              - Үзүүлэн тараах материал
              -  Слайд
              - Проектор
                



                      Долоо. Ном, сурах бичиг, гарын авлага

1.    Æ.Àìàðàà,Ñ.Áàéãàëñàéõàí “Óðàí çîõèîëûã çàäëàí øèíæëýæ çààí ñóðãàõàä
                                                          àíõààðàõ íü” ÓÁ 1997 îí
2.    Ø.Ãààäàìáà íàð ”Óðàí çîõèîëûí õè÷ýýë çààõ àðãûí çºâëºìæ” ÓÁ 1987 îí
3.    Ä.ªëçèéáàÿð ”Óðàí çîõèîëûí õè÷ýýëèéã áàÿæóóóëàõ íü” ÓÁ1996 îí
4.    “Óðàí çîõèîëûí áàãøèä çºâëºõ íü” ÑÀÀÇÈ ,ÓÁ 1994 îí
5.    “Ñóðãàëòûí àðãà ç¿é” ÓÁ 1999 îí
6.    “ÅÁÑ-èéí óðàí çîõèîëûí õè÷ýýëèéí õºòºëáºð “ ÓÁ 1996 îí
7.    “Ñóðãàí õ¿ì¿¿æ¿¿ëýã÷” ñýòã¿¿ë 1974-86 îí äóãààð  ÓÁ õîò
8.    Á.Ï¿ðýâ-î÷èð”Ñóðãàí õ¿ì¿¿æ¿¿ëýõ ç¿é” ÓÁ 1995 îí
9.    Ìîíãîë õýë-óðàí çîõèîëûí õè÷ýýëèéí ñòàíäàðò ÓÁ 2003 îí
10.  Ë.Ñîäîâ” Óðàí çîõèîë çààõ àðãà “ ÓÁ 1964 îí
11.  “Íàéðóóëãûí òºðë¿¿ä” ØÓÀ,ÕÇÕ  ÓÁ 1990 îí
12.  Ä.Îòãîíñ¿ðý픯ãèéí ñàíãèéí íàéðóóëãà ç¿é” Óá 1998 îí
13.  Ö.Ñ¿õáààòàð “Ìîíãîë õýëíèé íàéðóóëãà ç¿é” ÓÁ 1998 îí
14.  Ä.Îòãîíñ¿ðýí “Íàéðóóëãà ç¿é” ÓÁ 1985 îí
15.  Ö.Ñ¿õáààòàð “Íàéðóóëàí áè÷èõ àðãà óõààí” ÓÁ 1990 îí
16.  Ì.Áàçàððàã÷àà”Ýõèéí òóõàé “ ÓÁ 1991 îí
17.  Ç.Ãóëèðàíç,Á.Ï¿ðýâ î÷èð”Ìîíãîë õýëíèé ýõèéí îíîë ïðàêòèêèéí
                                                                 àñóóäàë “ÓÁ 1996 îí
18.  Ä.Îòãîíñ¿ðýí “Ýõ çîõèîõ òîâ÷ ãàðûí àâëàãà” ÓÁ 1996 îí
19.  Ö.Ñ¿õáààòàð “Ýõèéí íàéðóóëãà ç¿é” I, II äýâòýð ÓÁ 2003 îí
      20. Ä.Áàòòîãòîõ  “Ýññý áè÷èõ ýðäýì” ÓÁ 2006 îí
           21. Ö.ªíºðáàÿí, Æ.Áàòáààòàð “Ýññý áè÷èõèéí ¿íäýñ” ÓÁ 2007 îí

1 comment:

  1. ай Бас л уйтгартай байж мэдэх нь ээ.

    ReplyDelete